۱- در یک بازی دو نفره n تا سکه روی هم چیده شدهاند. هر کس در نوبت خود حتما باید یک، دو یا سه سکه از ستون سکهها بردارد. ثابت کنید در حالتهایی که تعداد سکهها برابر با 4n+1 باشد، بازیکن دوم حتما سیاست برد دارد.
راه۱ (کلیک کنید)
راه۲ (کلیک کنید) راهنمایی ۱ (کلیک کنید)
این مساله ساده است بنا بر این خیلی ساده میتوانید آن را به کمک اصل خوشترتیبی نیز حل کنید.
۲- در یک ردیف n تا لامپ داریم که در آغاز همگی خاموش هستند. کلید هر لامپ در کنار آن هست ولی برخی از این کلیدها تنها گاهی کار میکنند.
کلید نخستین لامپ همیشه کار میکند و هر گاه بخواهیم لامپ نخست را روشن یا خاموش میکند.
کلید دومین لامپ میتواند آن را روشن یا خاموش کند اگر و تنها اگر لامپ نخست خاموش باشد و در غیر این صورت هیچ کاری نمیکند.
به ازای هر p طبیعی که از 2 بزرگتر باشد، کلید p ام لامپ p ام را میتواند روشن یا خاموش کند اگر و تنها اگر لامپ p-1 ام خاموش باشد و همهی لامپهای 1 تا p-2 روشن باشند و در غیر این صورت هیچ کاری نمیکند.
ثابت کنید روشی هست که بتوانیم همهی لامپها را روشن کنیم.
راه۱ (کلیک کنید) راهنمایی ۱ (کلیک کنید)
راهنمایی ۲ (کلیک کنید)
تلاش کنید ۳ یا ۴ لامپ در یک ردیف را روشن کنید. روش را پیدا خواهید کرد. پیچیده نیست.
۳- در یک دوره مسابقهی ورزشی که n ورزشکار (n دست کم 2 است.) شرکت دارند، هر دو تیم درست یک بار با هم رقابت کردهاند و نتیجهی هر رقابت نیز تنها برد یک ورزشکار و باخت دیگری است. (در این دوره از مسلبقات نتیجهی هیچ رقابتی تساوی نیست.)
الف) ثابت کنید میتوان دنبالهای مانند (a1 , a2 , a3 , ..., an ) از ورزشکارها یافت، جوری که به ازای هر k طبیعی کوجکتر از n حتما ak از ak+1 برده باشد.
ب) ثابت کنید ورزشکاری مثلا به نام a هست که هر ورزشکار دیگری مثلا به نام b را شکست داده است یا اگر از او باخته است، حتما ورزشکار دیگری مانند c را شکست داده است که c ورزشکار b را شکست داده است.
پ) گیریم که در این دوره از مسابقهها ورزشکاری به نام s داشته باشیم که برای هر ورزشکار دیگری به نام u (از همین ورزشکاران این دوره) بنوان دنبالهای به طول m (m میتواند صفر باشد.) مانند (a1 , a2 , a3 , ..., am ) یافت به گونهای که s از a1 برده باشد و برای هر i طبیعی کوچکتر از m ورزشکار ai از ورزشکار ai+1 برده باشد و am نیز از u برده باشد.
ثابت کنید همهی ورزشکارها را میتوان در دنبالهای مانند دنبالههای بخش الف چید به گونهای که حتما نخستین ورزشکار همین s باشد.
ت) از همهی دنبالههای ممکن در بخش الف، نخستین ورزشکار دنباله یعنی a1 ها را در یک مجموعه به نام A بریزید. ثابت کنید در همهی دنبالههای ممکن در بخش الف، هر یک از عضوهای مجموعهی A حتما پیش از ورزشکارانی ظاهر میشوند که در A نیستند.
راه۱ الف(کلیک کنید) راهنمایی ۱ (کلیک کنید)
راهنمایی ۲ (کلیک کنید)
خیلی سرراست یک ورزشکار از k+1 ورزشکار را کنار بگذارید و به کمک فرض استقرا پیش بروید.
راهنمایی ۳ (کلیک کنید)
فرض استقرا یک دنبالهی مناسب به دست میدهد. تلاش کنید تا ورزشکار k+1 ام را در این دنباله جای دهید.
راهنمایی ۴ (کلیک کنید)
حواستان باشد در این بخش دوباره دست به دامن استقرا نشوید. این بخش ساده است و به کمک اصل خوشترتیبی کار در میآید.
راه۲ الف(کلیک کنید) راهنمایی ۱ (کلیک کنید)
از استقرای قوی کمک بگیرید.
راهنمایی ۲ (کلیک کنید)
در استقرای قوی از درستی حکم به ازای همهی عددهای طبیعی کوچکتر از k+1 کمک گرفته میشود تا حکم به ازای k+1 ثابت شود.
راهنمایی ۳ (کلیک کنید)
یک ورزشکار را جدا کنید و به باختها و بردهای او توجه کنید.
۴- تعداد سرباز در یک ردیف ایستادهاند. برخی از آنها در صف رو به سمت چپ هستند و برخی رو به سمت راست. از این پس هر ثانیه که بگذرد، هر دو سربازی که رو به روی هم باشند و یکدیگر را ببیند، عقبگرد میکنند. ثابت کنید پس از مدت زمانی حتما این گروه سرباز بیحرکت خواهند ماند.
راه۱ (کلیک کنید) راهنمایی ۱ (کلیک کنید)
راهنمایی ۲ (کلیک کنید)
نخستین سرباز در این صف (مثلا از سمت چپ) را بررسی کنید.
راهنمایی ۳ (کلیک کنید)
در آغاز کار دو جهت برای این سرباز قابل تصور است. هر دو را بررسی کنید. کار ساده پیش خواهد رفت.
۵- دو مجموعهی متناهی و جدا از هم به نامهای A و B هر دو زیرمجموعهای از عددهای صحیح هستند و میدانیم اگر u عضوی از اجتماع این دو مجموعه باشد آن گاه u+1 عضو A است یا u-2 عضو B است. ثابت کنید تعداد عضوهای A دو برابر تعداد عضوهای B است.
راه۱ (کلیک کنید) راهنمایی ۱ (کلیک کنید)
راهنمایی ۲ (کلیک کنید)
روی تعداد عضوهای B استقرا را بسازید.
راهنمایی ۳ (کلیک کنید)
در این جا برای عبور از k به k+1 (بابت این تعبیر نادقیق پوزش میخواهم.) باید عضو خاصی از B را کنار بگذارید.
راهنمایی ۴ (کلیک کنید)
راستی تهی بودن B را بررسی کردهاید یا فراموش کردهاید؟
راه۲ (کلیک کنید) راهنمایی ۱ (کلیک کنید)
این مساله با اصل خوشترتیبی خیلی سادهتر حل میشود.
۶- یک صفحهی شطرنج 4n+1 در 4n+1 داریم. ثابت کنید میتوان مسیری پیدا کرد که مهرهی اسب شطرنج این مسیر را با حرکتهای مجاز بپیماید و از همهی خانهها بگذرد و نیز از هر خانه تنها یک بار بگذرد.
راه۱ (کلیک کنید) راهنمایی ۱ (کلیک کنید)
راهنمایی ۲ (کلیک کنید)
یک صفحهی پنج در پنج بکشید و در آن یک راه پیدا کنید که بتوان برای مرحلههای بعدی از آن الگو بگیرید.
راهنمایی ۳ (کلیک کنید)
آغاز مسیر را خانهی مرکزی بگیرید.